Płk Emil S. MENTEL obchodzi 99 rocznicę urodzin.



Płk Emil S. Mentel. XXV Zjazd Kawalerzystów II RP , Grudziądz sierpień 2013 r.

  Emil S. Mentel urodził się 26 października 1916 roku w Czańcu (Podkarpacie). Ukończył - najpierw w grudziądzkim Centrum Wyszkolenia Kawalerii Szkołę Podchorążych Rezerwy Kawalerii (rocznik 1936 - 1937) z przydziałem do 8. Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego w Krakowie, a następnie wstąpił do Szkoły Podchorążych Kawalerii (rocznik 1938 - 1939) z przydziałem do 1. Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

                                                 

Plut. pchor. Emil S. Mentel. Szkoła Podchorążych Rezerwy Kawalerii, Grudziądz 1937/1938 r.

   Z tym pułkiem walczył w kampanii wrześniowej 1939 r. Po kapitulacji uniknął niewoli, wrócił do Żywca i ukrywał się w leśnictwie Sopotnia. W kwietniu 1940 roku uciekł na nartach na Węgry z zamiarem dołączenia do Armii Polskiej we Francji. Przez Jugosławię i Liban w maju, 1940 roku, przedostał się do Syrii, do utworzonego w Brygadzie Karpackiej Pułku Ułanów Karpackich. Brał udział w walkach w Pustyni Zachodniej, łącznie z obroną Tobruku. Następnie walczył z Pułkiem Ułanów Karpackich w 2. Korpusie gen. Władysława Andersa we Włoszech. Jako adiutant dowódcy pułku, walczył pod Monte Cassino. Dowodził szwadronem w walkach o Ankonę, walczył w bitwie o Bolonię.

   Po zakończeniu wojny w stopniu majora, wyjechał z Pułkiem do Anglii. Otrzymał przydział do Gwardii Królewskiej w Londynie celem ujeżdżania koni. Rozpoczęte, jeszcze w Warszawie, studia ukończył w Szkocji i w 1951 roku wyjechał do Rodezji, gdzie przez 30 lat prowadził farmę. Jako oficer Obrony Cywilnej brał udział w 7 - letniej wojnie rasowej. Pełnił także funkcję prezesa Polonii w Rodezji. Po przewrocie politycznym, utracie farmy i całego dobytku, w 1988 roku wyjechał do USA i osiedlił się wraz z rodziną w Kalifornii. Wiele lat zajmował się hodowlą koni. Przez wszystkie lata emigracji utrzymywał stały kontakt z Polską.

   W 1989 roku uczestniczył  w I Zjeździe Oficerów Kawalerii Służby Stałej w Grudziądzu. Przyjeżdża prawie każdego roku. Ostatnio był w 2013 roku na XXV Jubileuszowym Zjeździe Kawalerzystów II RP. Jest niestrudzonym korespondentem do pism polskich i zagranicznych, autorem artykułów do "Ułana Karpackiego", londyńskiego "Przeglądu Kawalerii i Broni Pancernej", grudziądzkich "Komunikatów Fundacji" i innych. Jest współautorem książki "Pułk Ułanów Karpackich", napisał także wspomnienia "W pogoni za wolnością"

   Od 1991 roku jest członkiem Rady Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej w Grudziądzu. Jego mundury, odznaczenia i inne pamiątki zdobią zbiory na Jasnej Górze w Częstochowie, a także Sale Tradycji Jazdy Polskiej w grudziądzkim Muzeum. W 2008 roku mianowany został (na wniosek Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej) do stopnia pułkownika w stanie spoczynku. W 2009 roku uczestniczył, wraz z żoną Marią, w warszawskich  obchodach 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej.


                                          


   Uroczyste odsłonięcie Tablicy Ułanów Karpackich. Od lewej płk Emil S. Mentel i ppor. Tomasz     Skrzyński, oficerowie Pułku Ułanów Karpackich. Warszawa 1 września 2012 r.


   Z jego inicjatywy 1 września 2012 roku w warszawskiej Świątyni Opatrzności Bożej odsłonięto i poświęcono tablicę upamiętniającą Ułanów Karpackich. Płk Emil S. Mentel odznaczony jest m. in.: Orderem Wojennym Virtuti Militari (kl. V), dwukrotnie Krzyżem Walecznych, brytyjskim Military Cross, Gwiazdą Afryki, Gwiazdą Italii, Medalem 1939 -1945 i brytyjskim Demence Medal. W 2011 roku otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.


 Fot. ze zbiorów Fundacji.

Autor: Karola Skowrońska