Inż. Lesław KUKAWSKI, najwybitniejszy znawca historii Polskiej Kawalerii,  urodził się 7 kwietnia 1930 roku we Lwowie. Jako mały chłopiec zachwycił się pięknymi ułanami z 14. Pułku Ułanów Jazłowieckich, których często oglądał podczas defilad i wielu przejazdów przez miasto.

   Po wojnie ukończył Wydział Rolniczy Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Specjalizował się w hodowli koni. Na zainteresowanie wojskiem i historią niewątpliwie miał także wpływ wpajany mu w domu  kult dla tradycji narodowych i przywiązanie do rodzinnej tradycji niepodległościowej. Jego największą  pasją była jednak Polska Kawaleria, której poświęcił niemal całe życie.

  Aktywnie działał w Stowarzyszeniu Miłośników Dawnej Broni i Barwy, był  jego członkiem honorowym. Lesław Kukawski jest autorem wielu publikacji o tematyce kawaleryjskiej, wielu wystaw, przygotowanych z bogatych zbiorów własnych i kolegów.  Od 1991 roku był  członkiem Rady Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej w Grudziądzu, społecznym konsultantem wielu ekspozycji i publikacji dot. Polskiej Kawalerii. Był członkiem Polskiego Związku Jeździeckiego, a także kół pułkowych i stowarzyszeń kawaleryjskich. Przez wiele lat współpracował z Oddziałami Ochotniczymi Kawalerii, które dziedziczą tradycje poszczególnych pułków kawaleryjskich II Rzeczypospolitej Polskiej, z Muzeami wypożyczając swoje cenne zbiory na wystawy czasowe i różnorodne pokazy. Opracowywał i wydawał katalogi do swoich wystaw, pisał przedmowy i wstępy do wielu opracowań o tematyce jeździeckiej i kawaleryjskiej. Był niestrudzonym instruktorem, sędzią jeździeckim i konsultantem wszystkich większych wydarzeń plenerowych. Niezwykle cenne zbiory prywatne udostępniał także  w celu popularyzacji wiedzy historycznej na licznych ekspozycjach w całym kraju. Służył swoją wiedzą młodzieży, a także studentom piszącym różnorodne prace o tematyce kawaleryjskiej. Jest autorem publikacji: "Ułani Jazłowieccy. Barwa i broń 1918 - 1998" (2001 r.),  "Oddziały Kawalerii II Rzeczypospolitej Polskiej" (2004 r.), "Konne mistrzostwa Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej" (2006 r.), "Konie 15. Pułku Ułanów Poznańskich" (2007 r.), "Sztandary Kawalerii Polskiej XX wieku" (2009 r.); "Zarys dziejów Pułku 3. Strzelców Konnych 1922 - 1939" (2009 r.), jest współautorem książki "O kawalerii polskiej XX wieku" (1991 r.)  i  monografii "Kawaleryjska Alma Mater w Grudziądzu 1920 - 1939" (2008 r.),  która jest kompendium wiedzy o Centrum Wyszkolenia Kawalerii. W latach 2012 - 2014 wydano 60 tomów "Wielkiej Księgi Kawalerii Polskiej 1918 - 1939",  w których prawie wszystkie teksty dot. aspektów historycznych poszczególnych pułków  kawalerii napisał Lesław Kukawski. Większość fotografii zamieszczonych w tej pomnikowej publikacji pochodzi z Jego prywatnych zbiorów.

  Kiedy Grudziądz w 1989 roku, po raz pierwszy po II wojnie światowej witał absolwentów Centrum Wyszkolenia Kawalerii - nie mogło zabraknąć na tym historycznym I Zjeździe Lesława Kukawskiego. Od tamtego roku przyjeżdżał prawie na wszystkie Zjazdy Kawalerzystów II RP. Ostatni raz był na Spotkaniu w 2015 roku.

                                        

                             Z gen. Michałem Gutowskim. XVII Zjazd Kawalerzystów II RP, Grudziądz 2005 r.

                                        

                                       Lesław Kukawski z kpt. Andrzejem Makowskim. Grudziądz 2005 r.


                                        

                                             Na Cmentarzu Garnizonowym. XVIII Zjazd. Grudziądz 2006 r.


                                          

Lesław Kukawski otrzymuje od Jerzego Krzysia, przewodniczącego Rady Fundacji Honorową Odznakę Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej. XX Jubileuszowy Zjazd, Grudziądz 2008 r.


                                      
 
                                         Przy Pomniku Żołnierza Polskiego. XXV Zjazd, Grudziądz, 2013 r. 


                                      

                                         

               Grudziądzkie Błonia Nadwiślańskie. Pożegnanie z Grudziądzem. Spotkanie w  2015 r.

  Lesław Kukawski był niekwestionowanym autorytetem dla wszystkich  środowisk kawaleryjskich. W dowód uznania kilka kół pułkowych kawalerii II Rzeczypospolitej przyznało mu prawo noszenia swoich odznak. Są to 2. Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich, 3. Pułk Ułanów Śląskich, 9. Pułk Ułanów Małopolskich, 14. Pułk Ułanów Jazłowieckich, Pułk 3. Strzelców Konnych. Otrzymał także odznaki jednostek Wojska Polskiego, które dziedziczą tradycje Polskiej Kawalerii: 27. Zmechanizowany Pułk Ułanów im. Króla Stefana Batorego, 4. Suwalska Brygada Kawalerii Pancernej im. gen. bryg. Zygmunta Podhorskiego i 6. Brygada Kawalerii Pancernej  im. gen. bryg. Konstantego Plisowskiego. Jednostki te zostały rozformowane.   

    Lesław Kukawski zmarł 10 lutego 2016 roku.


                                                      


  Odszedł patriota, wielki przyjaciel Fundacji i Grudziądza, niestrudzony w propagowaniu tradycji Polskiej Kawalerii, broni dla której poświęcił wiele lat swojego pracowitego życia.  Bardzo będzie nam Go brakowało.

  Śp. Lesław Kukawski odznaczony był: Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Pro Memoria i Pro Patria Odznaką "Zasłużony Pracownik Rolnictwa", Odznaką "Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej", Złotą Honorową Odznaką Polskiego Związku Jeździeckiego, Wielką Złotą Honorową  Odznaką Polskiego Związku Jeździeckiego, Odznaką Honorową Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej .

 Pogrzeb odbędzie się 20 lutego o godz. 14.00 na cmentarzu w Trzciance Lubuskiej.

Fot. Andrzej Klimczuk, Piotr Bilski i Gerard Szukay.