XX Jubileuszowy Zjazd Kawalerzystów II RP, 22 - 24 sierpnia 2008 r.
KAWALERYJSKI JUBILEUSZ W GRUDZIĄDZU
XX Jubileuszowy Zjazd
Kawalerzystów II RP, 22 - 24 sierpnia
2008 r.
Błonia Nadwiślańskie. Trybuna
honorowa. Przemawia gen. dyw. Wiesław Michnowicz,
Dowódca 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej
Po II wojnie
światowej wydawało się, że kawaleria polska przeszła do legendy i historii, że
zamknął się na zawsze związek Grudziądza z kawalerzystami, którzy
przecież do wojny wyznaczali rytm życia tego garnizonowego miasta,
sławili je, nie tylko w kraju, ale i poza granicami.
A jednak wrócili. 10 września 1989 roku do
swojego Grudziądza przyjechało na I Zjazd Kawalerzystów II RP z
całego świata prawie 300 oficerów kawalerii, absolwentów przedwojennego Centrum
Wyszkolenia Kawalerii - w 50 rocznicę ostatniej promocji oficerskiej i 50
rocznicę 1 września 1939 roku.
Jeden
z uczestników w swojej relacji z tamtego spotkania pisał: ?Wyjeżdżaliśmy z Grudziądza pełni wrażeń,
których nic nie zatrze w naszej pamięci, jednocześnie zdając sobie sprawę, że
ten pierwszy zjazd, był zarówno ostatni?.
Jakże się mylił, bowiem w dniach 22
? 24 sierpnia 2008 r. odbył się XX Jubileuszowy
Zjazd Kawalerzystów II RP, zorganizowany przez grudziądzką Fundację na
Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej i Dowództwo Wojsk Lądowych.
Zjazd
objął Patronatem Honorowym
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Lech Kaczyński, a udział w
Komitecie Honorowym przyjęli: Ryszard KACZOROWSKI, Prezydent II
Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie; JE Tadeusz PŁOSKI, bp. polowy Wojska
Polskiego, gen. dyw.; JE bp. toruński Andrzej SUSKI, Ordynariusz Diecezji
Toruńskiej; Bronisław KOMOROWSKI, Marszałek Sejmu RP; rtm. Ryszard DEMBIŃSKI, Przewodniczy Zrzeszenia Kół
Pułkowych Kawalerii, honorowy prezes Instytutu i Muzeum gen. Sikorskiego
(Londyn); gen. bryg. Stanisław NAŁĘCZ ?
KOMORNICKI, Kanclerz Orderu Wojennego Virtuti Militari; gen.
bryg. Marian NITECKI, absolwent Szkoły Podchorążych Kawalerii (promocja 1938 r.), oficer 1. Pułku
Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego; gen. bryg. Kazimierz DRACZYŃSKI, absolwent
Szkoły Podchorążych Kawalerii (promocja 1932 r.), oficer 5. Pułku Ułanów
Zasławskich (Londyn); Bogdan KLICH,
Minister Obrony Narodowej; Janusz KRUPSKI, Kierownik Urzędu do Spraw
Kombatantów i Osób Represjonowanych; gen. broni Waldemar SKRZYPCZAK, Dowódca
Wojsk Lądowych; Rafał BRUSKI, Wojewoda Kujawsko ? Pomorski; Piotr CAŁBECKI,
Marszałek Województwa Kujawsko ? Pomorskiego; gen. bryg. Zygmunt DULEBA,
Dowódca Pomorskiego Okręgu Wojskowego; płk Grzegorz MOSIOŁEK, Dowódca
Garnizonu Grudziądz; Robert MALINOWSKI, Prezydent Grudziądza. Osobisty list do
Fundacji skierowała także Jadwiga PIŁSUDSKA - JARACZEWSKA, córka Marszałka
Józefa Piłsudskiego.
Na Zjazd przybyło 13 absolwentów Centrum
Wyszkolenia Kawalerii: płk Emil S. MENTEL - 1. Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego i
Pułk Ułanów Karpackich (USA); płk Jan W. KARCZ
- 10. Pułk Dragonów (USA); płk
Aleksander CHAJĘCKI - 2. Pułk Ułanów Grochowskich (Warszawa); ppłk
Tadeusz ANDRZEJEWSKI - 15. Pułk Ułanów Poznańskich (Gniezno); ppłk Antoni
ŁAWRYNOWICZ - 3. Pułk Strzelców Konnych
(Warszawa); mjr Andrzej KAMIENIECKI - 2. Pułk Ułanów Grochowskich (Poznań); mjr
Marian MICHNIEWICZ - 5. Pułk Ułanów Zasławskich (Warszawa); mjr Zbigniew
MAKOWIECKI - 1. Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego i 3. Pułk
Strzelców Konnych (Londyn); rtm. Jerzy BRZOZOWSKI - Pułk
4. Ułanów Zaniemeńskich (Warszawa); rtm. Tadeusz BĄCZKOWSKI - 19. Pułk Ułanów Wołyńskich (Londyn); por.
Antoni BASZKOWSKI - 17. Pułk Ułanów Wielkopolskich (Turek); por. Józef
ADAMCZYK - 7. Pułk Ułanów Lubelskich AK (Warszawa); ppor. Henryk SOLAWA -
3. Pułk Ułanów Śląskich (Elbląg)
Przyjęliśmy także ponad 150 gości z całego świata:
były najbliższe
rodziny kawalerzystów, przyjaciele, członkowie Kół Pułkowych Kawalerii, klubów jeździeckich, turyści z różnych
stron kraju. We wszystkich jednostkach wojskowych grudziądzkiego garnizonu goszczono żołnierzy współczesnej kawalerii
pancernej i powietrznej. Historyczne
koszary dawnego CWKaw. przyjęły Szwadron Kawalerii Wojska Polskiego
oraz 12 siedmiokonnych oddziałów kawalerii ochotniczej z całego kraju - 130 jeźdźców i
106 koni, które zajęły przedwojenne
stajnie.
Szwadron Kawalerii WP w
historycznych koszarach im. Księcia Józefa Poniatowskiego
W Grudziądzu zameldowały się: Stowarzyszenie Szwadron
Jazdy RP Szwadron Ochotniczy im. 1.
Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego (Stara Miłosna), Stowarzyszenie Szwadron
Kawalerii im. 2. Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich (Starogard Gdański), Sekcja
Konna Kawalerii Ochotniczej Szwadron Honorowy 3. Pułku Szwoleżerów
Mazowieckich (Warszawa), Stowarzyszenie Ułanów Grochowskich im. Józefa
Dwernickiego (Podkowa Leśna), 7. Strzelecka Drużyna Harcerzy ZHR im. płk. W.
Beliny - Prażmowskiego w barwach 3. Pułku Ułanów Śląskich (Zbrosławice),
Stowarzyszenie Szwadron Niepołomice w barwach 8. Pułku Ułanów Księcia Józefa
Poniatowskiego (Kraków), Kielecki Ochotniczy Szwadron Kawalerii im. 13. Pułku
Ułanów Wileńskich (Kielce), Reprezentacyjny Oddział Konny Towarzystwa B.
Żołnierzy i Przyjaciół 15. Pułku Ułanów Poznańskich (Poznań), Klub
Jazdy Konnej ?Joker? im. 8. Pułku Strzelców Konnych w Chełmnie,
(Działowo), Klub Kawaleryjski im. 18.
Pułku Ułanów Pomorskich (Mirowo), Sekcja Kawaleryjska Krajowego Koła Żołnierzy
i Przyjaciół 16. Pułku Ułanów Wielkopolskich Oddział Terenowy Polskiego
Klubu Kawaleryjskiego w Bydgoszczy i Szwadron ?Toporzysko? w barwach
3.Pułku Ułanów Śląskich w Toporzysku.
Pierwszego dnia, jak co roku, uczestnicy Zjazdu
oddawali hołd i składali kwiaty w miejscach
upamiętniających zarówno komendantów Centrum, jak i absolwentów tej
słynnej Szkoły. Podczas wszystkich Zjazdów wizyta w dawnych koszarach Księcia
Józefa Poniatowskiego jest ważnym i oczekiwanym wydarzeniem. Dowódca ppłk Zbigniew Nowak, kadra i żołnierze 8. Grudziądzkiego Batalionu Walki
Radioelektronicznej im. gen. Zygmunt Podhorskiego przygotowali gościom
niezwykłe serdeczne i uroczyste przyjęcie, tym bardziej, że wśród przybyłych
gości były wnuczki i prawnuczki patrona jednostki. Z wielkim zainteresowaniem
obejrzano wystawę archiwalnych (pochodzących ze zbiorów grudziądzkiego Muzuem),
unikatowych fotogramów ?Centrum Wyszkolenia Kawalerii
w Grudziądzu 1920 - 1939)? przekazanych Batalionowi jako dar Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej.
Po południu tego dnia odbyła się
autorska promocja książki wydanej przez Fundację z okazji Jubileuszowego
Zjazdu. ?Kawaleryjska Alma Mater w
Grudziądzu 1920 ? 1939. Zarys dziejów? to praca zbiorowa
napisana przez Lesława Kukawskiego, Juliusza S. Tyma i Teodora Wójcika,
pierwsza monografia Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu.
Odsłonięcie pięknej rzeźby plenerowej ?Ułan i dziewczyna?,
autorstwa Ryszarda Kaczora
rozpoczęło dzień głównych jubileuszowych uroczystości, które
zaszczycili swoją obecnością przedstawiciele najwyższych władz państwowych
i wojskowych, parlamentarzyści, duchowieństwo, władze wojewódzkie,
dowódcy kilkunastu jednostek wojskowych z całego kraju, władze samorządowe
Grudziądza i powiatu grudziądzkiego, komendanci służb mundurowych miasta,
harcerze i kilka tysięcy mieszkańców naszego miasta. Na
Błoniach Nadwiślańskich odbyła się
defilada wojskowa - przyjmowana przez gen.
dyw. Wiesława Michnowicza,
dowódcę 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej - z udziałem Kompanii Honorowej Wojsk
Lądowych z pocztem sztandarowym i pocztem flagowym, pocztów
sztandarowych jednostek wojskowych dziedziczących tradycje Kawalerii Polskiej,
Reprezentacyjnego Szwadronu Kawalerii WP,
12 szwadronów kawalerii ochotniczej i Orkiestry Reprezentacyjnej
toruńskiego garnizonu. Widok był imponujący. Oto po wielu latach na grudziądzkich błoniach znowu zobaczyliśmy
tak imponującą defiladę wojska z udziałem kawalerii w barwach
przedwojennych pułków szwoleżerów, ułanów i strzelców konnych, ze sztandarami
i kolorowymi proporcami, na pięknych koniach, które w Grudziądzu
zaprezentowały się znakomicie. Defiladę prowadził konno kpt. Andrzej Makowski, komendant grudziądzkiego Garnizonu.
Kawalerzyści
w hołdzie swojemu Komendantowi Kompania Honorowa Wojsk Lądowych
Gen.
Stefanowi de Castenodolo Kasprzyckiemu
Poczty sztandarowe JW dziedziczących Oddziały kawalerii ochotniczej
tradycje
Polskiej Kawalerii
List gratulacyjny Prezydenta RP Lecha
Kaczyńskiego do uczestników Zjazdu odczytał Jacek Sasin, doradca Prezydenta. Radość z obecności kawalerzystów
w Grudziądzu wyraził Rober
Malinowski, prezydent miasta. Wzruszenia nie krył płk Antoni Ławrynowicz, absolwent CWK, który dziękował
Grudziądzanom za zorganizowanie XX Zjazdu. Był na wszystkich.
Dostojni Jubilaci, nasi
kawalerzyści, obdarowani zostali wieloma prezentami: były specjalne dyplomy od
Dowódcy Wojsk Lądowych, a także czapki kawaleryjskie przypominające ich
pierwszą promocję w CWKaw. ufundowane przez Krzysztofa Kłoskowskiego z Poznania. Szwadron Kawalerii WP otrzymał
od kawalerzystów buńczuk, symbol historycznej władzy hetmańskiej. Były
także podziękowania dla organizatorów zjazdów.
Kawalerzyści w nowych czapkach Ponad 100 koni?.
Mieszkańcy Grudziądza mieli niecodzienną okazję obejrzenia
najnowocześniejszego sprzętu Wojsk Lądowych. Przeprowadzono także szeroką akcję
promocyjno ? informacyjną dotyczącą profesjonalizacji polskiej
armii. Częstowano wszystkich
wojskową grochówką.
Musztra paradna i umiejętności jeździeckie
Szwadronu Kawalerii WP, pokazy walki wręcz żołnierzy 3. batalionu rozpoznawczy
w Giżycku, przelot nad Wisłą śmigłowców kawalerii powietrznej, a także prezentacja
wszystkich oddziałów konnych zakończyły te piękne pokazy.
Pokazy 3. Mazurskiego Batalionu Rozpoznawczego Kawaleria konna
i powietrzna
Jubileuszowe spotkanie w Centrum Kultury Teatr
rozpoczął znakomity koncert
Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. Zaprezentowano także
wystawę ?Zjazdy Kawalerzystów w Grudziądzu?. Z zainteresowaniem obejrzano projekcję archiwalnych filmów: paradę
kawalerii przed Marszałkiem Józefem
Piłsudskim w 1933 roku na Błoniach Krakowskich oraz niezwykły film z 1936 roku
dokumentujący 15 ? lecie promocji
oficerskiej w Grudziądzu z udziałem prezydenta RP Ignacego Mościckiego. Wśród
kawalerzystów, uczestników tegorocznego Zjazdu był rtm. Tadeusz Bączkowski, oficer 19. Pułku Ułanów Wołyńskich, który
brał udział w tamtej defiladzie, przed 72 laty?
Kilkadziesiąt osób otrzymało Honorową Odznakę
Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej i najnowszą monografię Centrum Wyszkolenia
Kawalerii Niezwykle cenne numizmaty podarował kawalerzystom dyrektor NBP
w Poznaniu Waldemar Szostak. Były
gratulacje, wyróżnienia, podziękowania.
Odznaka Fundacji
Płk Marian
Michniewicz otrzymuje od dr. Jerzego Krzysia, Goście
XX Zjazdu podczas gali jubileuszowej w Teatrze
przewodniczącego Rady Fundacji Odznakę
Honorową W
pierwszym rzędzie kawalerzyści
i monografię CWKaw. Obok płk Emil Mentel
Ostatni dzień Zjazdu rozpoczęto Mszą św.
koncelebrowaną pod przewodnictwem ks. bp. Andrzeja Suskiego w grudziądzkiej
Kolegiacie z udziałem Kompanii Reprezentacyjnej WP. Na grudziądzkim Rynku,
przed pomnikiem Żołnierza Polskiego, odbył się Apel Pamięci. Złożono kwiaty. W Muzuem im. ks. Wł. Łegi
zwiedzano Sale Tradycji Jazdy Polskiej, uroczyście wręczono sztandar Polskiemu Klubowi Kawaleryjskiemu i otwarto
wystawę ?Mundury Polskiej Kawalerii? w odrestaurowanym
spichrzu.
Przy pomniku na
Rynku? w hołdzie
Żołnierzowi Polskiemu Buńczuk Szwadronu Kawalerii WP
W Alei 23 Stycznia
z wielkim zainteresowaniem obejrzano 30 plansz z fotogramami historycznymi: ?Centrum
Wyszkolenia Kawalerii 1920 ? 1939? i współczesnymi ?Zjazdy
Kawalerzystów II RP w Grudziądzu 1989 ? 2008 r.?
XX Jubileuszowy Zjazd Kawalerzystów II RP stał się
ważnym wydarzeniem dla Grudziądza i jego mieszkańców, a także licznie
zgromadzonych podczas uroczystości gości i turystów. Przybliżono tradycje
kawaleryjskie miasta, a także pokazano współczesne Wojsko Polskie i jego pełny
profesjonalizm.
Wszysko to możliwe było dzięki wielkiemu zaangażowaniu wielu osób
i instytucji, wojska, samorządu, a także udzielonego Fundacji wsparcia
finansowego, bez którego te uroczystości byłyby o wiele skromniejsze.
Nasi najważniejsi goście, kawalerzyści, wyjeżdżali
z Grudziądza wzruszeni i szczęśliwi, że mogli raz jeszcze być w swoim gościnnym i pięknym Grudziądzu,
witani przez mieszkańców miasta z taką życzliwością i dumni, że są wpisani
na zawsze w historię Stolicy Polskiej Kawalerii. Chcą
tu wrócić za rok.
Tekst i oprac. Karola Skowrońska. Zdjęcia Maria Chojnacka i Piotr Bilski
Grudziądzka Rodzina Kawaleryjska
Przy
realizacji XX Zjazdu Fundacja na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej współpracowała
z:
* Dowództwem Wojsk Lądowych: Kompania Honorowa,
Szwadron Kawalerii WP * jednostkami
Garnizonu Grudziądz: I Ośrodek Szkolenia Kierowców, 8. Grudziądzki Batalion
Walki Radioelektronicznej, 4. Rejonowa Baza Materiałowa * Centralną Grupą Działań Psychologicznych (Bydgoszcz) * 12. Szczecińską Dywizją
Zmechanizowaną: 12. Brygada Zmechanizowana,
12. batalion rozpoznawczy (poczty sztandarowe i sprzęt) * 11. Lubuską Dywizją Kawalerii Pancernej: 10. Brygada
Kawalerii Pancernej, 17. Wielkopolska Brygada Zmechanizowana, 10. batalion
rozpoznawczy Strzelców Konnych im. gen. Michała Gutowskiego (poczty
sztandarowe) * 9. Brygadą
Kawalerii Pancernej w Braniewie (poczet sztandarowy) * 3. Mazurskim batalionem rozpoznawczym w Giżycku (grupa z pokazami walki wręcz i poczet
sztandarowy) * 7. dywizjonem
ułanów lubelskich 25. Brygady Kawalerii Powietrznej (sprzęt i poczet
sztandarowy) * 1. Siedleckim batalionem rozpoznawczym (poczet sztandarowy) * 1. dywizjonem szwoleżerów Józefa
Piłsudskiego w Leźnicy Wielkiej (poczet sztandarowy) * batalionem czołgów Ułanów Karpackich w Lublinie - 3. Brygada
Zmechanizowana (poczet sztandarowy) *
2. Pułkiem Rozpoznawczym w Hrubieszowie (poczet sztandarowy) * 15. Brygadą Zmechanizowaną w Giżycku
(poczet sztandarowy) * 56. Pułkiem
Śmigłowców Bojowych (4 śmigłowce).
XX Jubileuszowy Zjazd wsparli
finansowo i organizacyjnie:
Ministerstwo
Obrony Narodowej * Dowództwo Wojsk
Lądowych * Urząd Marszałkowski
Województwa Kujawsko ? Pomorskiego *
Urząd Miejski w Grudziądzu * OPEC GRUDZIĄDZ
Sp. z o.o. * ALFA PLAZA Sp. z o.o. w Gdańsku * Miejskie Wodociągi i Oczyszczalnia
Sp. z o.o. w Grudziądzu * Wojskowe
Zakłady Uzbrojenia Nr 2 w Grudziądzu ** Spółdzielnia Mieszkaniowa
w Grudziądzu * OCETIX Wytwórnia Octu i Majonezu Sp. z o.o. w
Grudziądzu * TELE - SERWIS
Czesław Kwaśnicki w Grudziądzu * ORKO
Spółka z o.o. Przedsiębiorstwo Remontowo ? Budowlane w Grudziądzu * PAREM Spółka z o.o. Przedsiębiorstwo
Technicznej Obsługi Przemysłu w Piechcinie
* HERO COLLECTION Fabryka Umundurowania Braci Kłoskowskich w Poznaniu * JAGR Grudziądz * Ośrodek Jeździecki ?RYWAL? im. Centrum Wyszkolenia Kawalerii w
Grudziądzu * Muzeum im. ks. dr.
Władysława Łęgi w Grudziądzu * Centrum
Kultury Teatr w Grudziądzu * Biblioteka
Miejska im. Wiktora Kulerskiego w Grudziądzu * Jednostki Wojskowe GARNIZONU GRUDZIĄDZ * Miejski Zakład Komunikacji Sp. z o.o. w Grudziądzu * Stadnina Koni Nowe Jankowice * Narodowy Bank Polski Oddział Okręgowy
w Poznaniu * Związek Byłych
Jeńców Wojennych w Niemczech w Londynie ** Eugeniusz GRYNDA, Grudziądz * Mariusz SZYMULA i Maria
FALKOWSKA, Grudziądz * Sylwia
WIECZOREK, Grudziądz * Bolesław
SIEDLECKI, Grudziądz.
Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. Oddział Handlowy Gazownia Gdańska Zrzeszenie Kół Pułkowych Kawalerii w Londynie
